Kaj Rietberg

Mountainbike en Front-end enthousiast

Wat is design?

Datum geplaatst:

Naar mijn idee moest een designer iemand zijn die heel creatief is. Heel simpel gezegd, iemand die kunst maakt, eigenlijk gewoon iemand die mooie dingen maakt.

Nu ik mij steeds meer verdiep in wat design is merk ik dat er veel verschillende type designers zijn. Eigenlijk is een designer een probleem oplosser, iemand die creeert en/ of zaken handiger maakt. Het hoeft niet iemand te zijn die kunst creeert, maar het kan ook iemand zijn die creatief kan denken en zo tot andere oplossingen komt, die iemand anders dan inkleurt of creeert. Misschien is het beter een designer wel een oplossingen bedenker te noemen. Een designer is iemand die oog heeft voor het probleem van iemand en hiervoor een oplossing zoekt. Ze zorgen er voor alleen of samen met anderen dat die oplossing er komt.
Ben je dus niet veel meer een proces begeleider? Zoals genoemd in Hoe design thinking je helpt bij het oplossen van complexe problemen van Willem Plaisier. Hierin staat dat een designer organisaties uitdaagt en prikkelt om te helpen keuzes te maken in positionering en profilering. Je bent geen designer maar je designt. Designen als proces, ook wel design thinking genoemd. Dit proces is niet alleen weggelegd voor de "creatieven". Iedereen kan een bijdrage leveren aan de oplossing/verbetering.

Ik heb het idee dat een designer niet meer bestaat. Er wordt met en voor zoveel verschillende onderwerpen gewerkt en dan heb je ook nog verschillende design functies. Dit maakt het voor mij complex om te zeggen wat design is. Hierdoor is design ook weer interessant want design is niet meer het visuele deel waar ik dan aan denk, maar zo veel meer.

Dit artikel schrijf ik om voor mijzelf de informatie die ik verzamel te ordenen. En misschien heeft iemand anders er ook wat aan. Ik onthoud beter wat ik heb opgezocht en zo heb ik een mooi verzamelpunt van interessante informatie om af en toe door te nemen en aan te vullen.

Design werkgebieden

Ik merkte in de afgelopen jaren dat design vele gebieden beslaat. Waarbij overlap is tussen de verschillende gebieden. Naar mijn idee kan ik niet spreken van een designer. Want wat doet zo'n designer dan precies? En soms wordt er gesproken over een designer en wordt iets anders bedoelt dan de luisteraar denkt omdat deze niet in het werkgebied zit.

Hier een opsomming van de verschillende design gebieden die ik ben tegengekomen.

Product design

Terwijl ik mij aan het inlezen ben vraag ik mij af of product design niet het overkoepelende werkgebied is van design. Je maakt/ creeert altijd een product, dat is juist wat design is. Een product is een vast iets, maar kan ook een cursus of bijeenkomst zijn.

In A behavioral approach to product design beschrijven ze hoe ze van het gedrag van gebruikers uitgaan om in verschillende fases het gedrag te beinvloeden.

Service design

Zoals product design om producten gaat, gaat service design om diensten en ervaringen. Als je wilt dat een dienst of ervaring op een bepaalde manier plaats vindt omdat je wilt dat een gebruiker die zo behoort te krijgen. Dan moet je nadenken over die dienst en ervaring. Hiervoor heb je designers die daar in gespecialiseerd zijn.

Het kan hierbij gaan om de ervaring die iemand heeft als deze een bepaald product koopt of contact opneemt met de helpdesk. Een term die hier bij hoort is customer journey. Je zorgt voor een klant beleving. Of een rondwandeling in een museum, hoe geef je dit vorm? Welke ervaring wil je bezoekers meegeven?

Op de site Emerce hebben ze een artikel gewijd aan het uitleggen wat Service Design precies is. Het magazine Touchpoint gaat over Service design. Wil je dus meer lezen is dit magazine misschien wel interessant. Er is ook een Service Design Conferentie.

UX design

User Experience gaat uit van de gebruiker. Hierbij moet je denken aan of alles op de juiste plek staat, waar in de flow komt wat, staan knoppen op een handige plek, moeten er meerdere knoppen komen of niet, sluit het aan bij wat de gebruiker verwacht, etc. Een UX designer is degene die vaak de Wireframes maakt, dus schetsen van de gehele flow zodat je een eerste indruk hebt.
Ziet steeds vaker dat gezegd wordt dat deze functie niet bestaat. Het is een te grote verzamel naam. Lastige is dat de één dit zegt en een ander zegt dat. Kom er als leek dan maar uit. Belangrijkste is dat de gebruiker centraal staat en van daaruit de applicatie ontworpen wordt.

Tools die gebruikt worden voor UX zijn o.a. wireframe tools:

Pagina's om meer over UX te weten te komen:

Interactie design

Interactie design is een onderdeel van UX. En voor sommigen misschien ook wel hetzelfde. Voor mij gaat interactie design over het bedienen van het product. Kan een gebruiker er mee werken en gaat dit op een makkelijke/logische manier voor de gebruiker. Belangrijk bij UX en Interactie design is het testen van de applicatie. Is zoals het bedoelt is ook zoals de gebruiker het gebruikt?

Pagina's die meer vertellen over Interactie Design:

Brand design

Kijkt naar de uitstraling van een product en/of bedrijf. Hoe wilt een bedrijf gezien worden? Wat zijn de missie en visie, normen en waarden? Welke uitstraling past daar bij? En klopt die uitstraling ook met hoe het bedrijf echt is. Hier komt veel psychologie bij kijken.
Brand design is er voor bedoelt om een emotionele binding te veroorzaken bij de klanten. zodat klanten niet snel zullen overstappen. Een gebied dat mij intereseert.

Een interessante uitleg van wat een Brand is van David Scott. Volgens hem is een Brand de relatie tussen klant en bedrijf.

Wil je meer weten over de Huisstijl van een bedrijf is het boek De Huisstijl eentje die mij aangeraden is om te lezen.

Een mooi voorbeeld van Brand Design is die van Uber. Hier staat alles precies beschreven.

Ook vormen van Brand design zijn styleguides waarin te zien is hoe een merk er online uit wil zien. Hier is niet altijd een missie of een visie uit te halen en/of waarom daarvoor gekozen is. Voorbeelden hiervan zijn te vinden op Brand guide voorbeelden.

Brand design is natuurlijk veel verder te trekken. Mailchimp laat dit zien in hun styleguide. Hierin staat beschreven hoe teksten geschreven worden, welke toon wordt daarin aangeslagen. Dit is door te trekken naar hoe het bedrijf de telefoon opneemt, wat is de toon in emails, etc. Zo kan naar mijn idee Service design als verlengde van Brand design gezien worden.

Afgelopen jaar was er een Brand design conferentie in Amsterdam. Brand New Conference was voor het eerst in Europa. Een samenvatting is te vinden op Underconsideration.

Een interesante uitspraak over Brand Design komt uit een talk van Thomas Marzano. Waarin hij zegt: "A great brand experience is not about great design skills, it's about great leadership skills". Waarmee hij bedoelt dat een leider zegt wat belangrijk is voor het bedrijf en de gebruikers. Sluit hier op aan met de producten. Zo was bij Apple (zeg gerust Steve Jobs) de leider die zei wat belangrijk was voor de klanten. Dat het makkelijk bedienbaar moest zijn, goed werken en er mooi uit zien. Eigenlijk moest het perfect zijn. Dan pas mocht het de deur uit. Hierdoor kijkt iedereen nu ook op die manier naar Apple. Dat was niet een designer die iets had bedacht, maar het was de visie van een leider die er voor zorgde dat designers ook in die richting dachten.

Een interessante uitleg van wat een Brand is van David Scott.

Om tot een Brand design te komen, kan je een moodboard maken met voorbeelden van wat je vindt passen bij een design. Gebruik bijvoorbeeld foto's, typography, kleuren, etc.

Visual design

De visueel designer is de persoon waar ik vaak aan denk als het over design gaat. De persoon die het uiterlijk mooi maakt. Een visueel designer zorgt er voor dat wat een UX designer vorm geeft met de uitstraling die de brand designer heeft bedacht. Een visueel designer is bezig met kleuren, typography, vormen, verhoudingen, afbeeldingen, contrast. Het visuele gaat om communicatie. Er wordt gecommuniceerd met letters/ woorden, maar ook met kleuren, ruimte en vormen.

Bij visual design gaat het om overbrengen van informatie. Om dit te doen probeer je mensen het beeld in te trekken. Afhankelijk van wat je toont heb je een bepaalde hoeveelheid tijd. Een logo moet direct overbrengen wat de info is, in een boek heb je veel meer tijd. Houdt rekening in je design met de tijd die iemand neemt om de informatie te interpreteren.

Volgens mij hebben veel visual designers een Graphic Design achtergrond. Van daaruit zijn ze de webwereld ingerold.

Leer meer over visual design:

Een visueel designer heeft verschillende gebieden waar hij/zij meer van af moet weten. Dat zijn o.a.:

Kleuren

Kleuren zorgen voor de uitstraling: Kleuren in marketing en branding. Uit deze tekst komen een aantal interessante tips: Doorbreek stereotypen en verwachtingen bij het gebruik van kleuren. Het hoeft niet allemaal hetzelfde te zijn. Kleur is ook afhankelijk van de emotie die mensen verwachten bij het kopen van iets. Kleur keuze moet zorgen voor contrast, niet altijd belangrijk welke kleuren je kiest, als er maar contrast is.

Interessante link over kleuren:

Typography

Er zijn vele verschillende vormen van typography. Ze bepalen voor een belangrijk deel de uitstraling van het product dat je maakt.

Type foundry's:
Leer meer over typography:

Motion design

Motion design zie ik als een aparte tak binnen design, aan de andere kant is het een onderdeel van interactie design.
Motion design kijkt naar beweging de interactie tussen bezoeker/gebruiker en de applicatie kan verbeteren. Dit kan je opnemen in je styleguide, zoals Salesforce heeft gedaan.

Interessante link:

Andere design soorten

Ik noem het maar soorten, kan er zo geen andere woord voor bedenken. Andere gebieden die met design te maken hebben of waarin je werkzaam kan zijn:

  • Food styling
  • Boeken opmaak/ design

Design proces:

Om tot een design te komen ga je een proces in. Voor het beschrijven van een design proces is momenteel design thinking hot. Bij IBM hebben ze dit proces beschreven: IBM Design Thinking. Zo ook in het eerdere genoemde artikel van Willem Plaisier staat een heel proces beschreven. Lees dit zeker even voor tips. Dit proces kan je kopieeren of gebruiken voor het samenstellen van je eigen proces.

Bij IBM zien ze hun IBM Design Thinking als een framework om de problemen van hun gebruikers snel op te lossen. Het zorgt er voor dat je gefocused blijft op wat belangrijk is voor je gebruikers.

Ze hebben hiervoor principes:

  • Focus op de uitkomst voor de gebruiker
  • Gebruik zelf sturende teams opgebouwd uit diversiteit
  • Kijk naar het probleem en probeer deze steeds opnieuw te verbeteren

Ze werken vanuit het idee van The Loop:

  • Observeer
  • Reflecteer
  • Maak

Om te zorgen dat de focus goed blijft in het proces:

  • Hills; de uikomsten voor de gebruikers
  • Playbacks; momenten van feedback en verhalen vertellen met een stakeholder
  • Gebruikers; die zorgen dat je in contact blijft met de behoeften van de gebruikers

In het proces waarin uit gegaan wordt van de uiteindelijke gebruiker waarvoor het product beter, makkelijker, mooier gemaakt wordt heeft elke fase verschillende onderdelen die te gebruiken zijn.

Zo kan je starten met schetsen: How to sharpen your sketching skills. Als je met websites werkt kan je dit oefenen door bestaande websites na te schetsen. Ga later een website in je hoofd nemen en probeer aan iemand anders uit te leggen hoe die werkt. Schets dit.

Belangrijk in het design proces is duidelijk hebben wat de doelgroep is. Deze doelgroep bestaat uit een heleboel mensen die anders om gaan met het product. Maar ook anders om moeten gaan omdat ze een bepaalde handicap hebben. Hiervoor is Inclusive design. Microsoft heeft beschreven hoe zij omgaan met Inclusive Design.

Interessant artikel van Google Design over Design reviews

Design by Numbers bedenker Mason heeft een nieuwsbrief waarin hij verteld over het designen van een website. De stappen die hij hierin beschrijft zijn:

  1. Research: Beantwoord in deze fase zaken als; Wat is de doelgroep? Welke inhoud heeft de site? Wat is het doel van de website?
  2. Concept: idee of een style waarom heen je de website bouwt. Ze zorgen er voor dat je website een verhaal worden. Zie het als een thema van een feest, het thema zorgt er voor dat verschillende onderdelen bij elkaar passen. Let bij het kiezen van je concept op de doelgroep
  3. Brand: zorgt voor de realtie tussen bedrijf en klant, dus voor de wesbite en de bezoeker. Wat is de persoonlijkheid van het bedrijf? Welke karaktertrekken heeft het?
  4. Style: Zorgt voor de sfeer van je website. Is het eenvoudig, uitdagend, druk, zwart/wit, sfeervol, etc.
  5. Composition: Zorgt er voor dat de aandacht uitgaat naar datgene waar het om draait op de wesbite. Deel de site op in een aantal blokken, die bij elkaar passen.
  6. Alignment: Zorgt voor rust en orde in je design.
  7. Typography: zorg er voor dat het prettig leest, let op aantal woorden/ tekens op een regel, regelafstand, letterafstand. Zorg er voor dat het type letter past bij je concept.
  8. Hierarchy: Zorg voor verschil tussen elementen zodat de elementen die moeten opvallen dat ook doen. Kan met grootte, kleur, hoog/laag,
  9. Color: Zorgt voor de versterking van je design, legt de nadruk op elementen. Kleur benadrukt je concept. Kleur wordt ook bepaald door je branding. Kleuren kan je op verschillende manieren gebruiken. Geen kleur, 1 kleur, 2 kleuren, complementaire kleuren,
  10. Proximity: laat de relatie tussen elementen zien. Dichtbij elkaar lijkt het bij elkaar te horen.

Toekomst:

In The future of UX design wordt gesproken over de plek die UX designers moeten innemen in een bedrijf. Iets wat ze beschrijven en je nu al meer ziet en steeds meer gebeurt is dat designers een belangrijke rol hebben in de ontwikkeling van producten en dus strategische beslissingen nemen.

Design leren

En hoe nu verder? Ik heb heel wat uitgezocht en merkte hierdoor dat ik mij zelfverzekerder voelde over het leren van design. Ik had altijd het idee dat het niet voor mij was weggelegd, dat heb ik nu niet meer. Komende tijd ga ik meer tijd besteden aan visual design. Ik heb mij ingeschreven voor de nieuwsbrief van Design by Numbers. Die ga ik eerst volgen.

Ben je developer dan is een goede eerste stap het lezen van dit artikel: Mistakes Developers Make When Learning Design. De schrijver Mason maakt hierin op een prettig leesbare manier duidelijk hoe je als developer het beste kan starten met het leren van design. Hij zegt hierin dat je het beste een eerste keuze kan maken tussen UX en visual design. Dat maakt het leergebied al een stuk kleiner. En kies je bijvoorbeeld voor visual design, richt je dan niet op de tools en laat je niet imponeren door de toffe ontwerpen op Dribble. Maar richt je op de zaken waar het echt omgaat in visual design: lettertype, kleur, style, hierarchie, compositie, concept, uitlijning, plaatsing.

Opleidingen/ cursussen:

Interesante video's:

Tools:

Conferenties:

Design jobs

Bronnen/ interessante artikelen:

Interessante sites:

Wil je reageren op dit bericht, hit me up on Linkedin of mail mij kaj@kajrietberg.nl.

Ik ben . Een Front-end enthousiast in Nederland. Ik bouw toekomstbestendige en onderhoudsvriendelijke websites en applicaties met HTML, CSS en JavaScript. Datavisualisaties is een onderwerp waar mijn interesse naar uitgaat.